Η ΠΟΙΗΣΗ ΔΕΝ ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΕ ΙΔΕΕΣ

 (… πρέπει πρώτα να συλλάβει ο νους!.. 

Κι έπειτα η καρδιά θερμά να αισθανθεί…)

Πνεύμα σημαίνει φύσημα!..

 

Όμως μη σπεύδεις. 

Άλλο το έωλο    

Ρουθούνισμα μιας αύρας  άλλο η λαίλαπα

Ενός γερού  βοριά!.. 

Και πώς εσύ    Με πρωτοβάθμια σκέψη να εκπορθήσεις

Ποίημα;

Θυμάσαι:   «Πρέπει πρώτα να συλλάβει ο νους

Κι έπειτα η καρδιά θερμά να αισθανθεί»!.. 

Σαφείς οι οδηγίες!..  Λακωνικότατες!.. 

Και όταν λέμε   «πρώτα να συλλάβει ο νους»

Δεν εννοούμε σίγουρα τόπους κοινούς.

Αθέατα   Νυστέρια ολόγυρα ορθοτομούν τα βάθη

Εγκέφαλοι μιας νέας εποχής εκφράζουνε   Το αόριστο

Με όλως ακριβή   Αοριστία!.. 

 

Όπως και να ’χει   Ο Μαλλαρμέ το απέκλεισε: 

«Η  Ποίηση δεν γίνεται με ιδέες»

(Ωραία ιδέα!..  Μπορεί να γίνει Ποίημα;

Δύσκολο) 

 

Άρα   Σου μένει το αίσθημα!.. 

 

Το αίσθημα σου μένει   Συντριβής

Για τον αιώνιο θρίαμβο   Των αισθημάτων!..

 

Ψυχή σημαίνει πεταλούδα!..  Πνεύμα σημαίνει φύσημα!..

 

Γι αυτό κι ο άλλος τόπος θα ’ναι   Χλοερός!..

Να βόσκουνε ανθούς οι πεταλούδες

Γι’ αυτό θα ’ναι αναψύξεως

Απ’ τον πολύν αέρα   Που φυσά!.. 

 

Κι ίσως γι’ αυτό

Ποτέ από κει   Κανένας δεν απέδρα!..  

 

Μαθαίνω κάνει πάντα παγωνιά.

Κι εσύ δεν πήρες φεύγοντας   Ούτε κουβέρτα…

 

Να σκεπάζεσαι καλά   Με το χώμα σου!..

 [Η ΠΟΙΗΣΗ ΔΕΝ ΓΙΝΕΤΑΙ ΜΕ ΙΔΕΕΣ,  ΠΝΕΥΜΑ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΦΥΣΗΜΑ  και ΕΚΕΙ ΠΟΥ ΕΙΣΑΙ, τρία ποιήματα    από τη  συλλογή του Αντώνη Φωστιέρη ΠΟΛΥΤΙΜΗ ΛΗΘΗ 2003  - συγκεντρωτική έκδοση ΑΝΤΩΝΗΣ ΦΩΣΤΙΕΡΗΣ ΠΟΙΗΣΗ 1970 – 2005, εκδόσεις Καστανιώτη 2008]

 

 

 

 

ΟΜΟΙΟΚΑΤΑΛΗΞΙΑ

(από τη συλλογή του Αντώνη Φωστιέρη  ΠΟΛΥΤΙΜΗ ΛΗΘΗ 2003)

Και όσοι μίλησαν  και  όσοι σώπασαν

Και όσοι ανέβηκαν στο πιο ψηλό κλαδί

Και όσοι αφέθηκαν

Και όσοι ανοίξαν την καρδιά τους  και  όσοι έριξαν

Μέσα στη στέρνα της χαλίκια  ώσπου τη στέρεψαν

Και όσοι χύσανε ποτάμια  και  όσοι έστρωσαν

Κάτω απ’ τον ίσκιο του εαυτού τους  και  ονειρεύτηκαν

Και όσοι μπήκαν στα βιβλία  και  όσοι σκόρπισαν

Χωρίς φειδώ  χωρίς την έγνοια του επερχόμενου

Χωρίς το φόβο πως μπορεί να φοβηθούν!..

 

 

ΨΥΧΗ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΠΕΤΑΛΟΥΔΑ

Ψυχή σημαίνει πεταλούδα.

 

Ευφάνταστη αμφισημία

Πατικωμένη ανάμεσα   Σε φύλλα   Λεξικού.

Λιγάκι πριν   Από το   Ψύχος!..

 

Ή μάλλον

Όχι αμφισημία:   Ευφημισμός!..

 

Σα να μπορούσε

Να ’χε βούλες με φτερά   Εαρινή αγαθότητα

Το αόρατο   Που τρώει   Τα σωθικά!..

 

Να πέταγε   Και δεύτερη φορά

Της σάρκας   Το ακόρεστο   Σαράκι

[από τη συλλογή του Αντώνη Φωστιέρη ΠΟΛΥΤΙΜΗ ΛΗΘΗ 2003]  

 

 

ΚΑΘΑΡΣΗ

(από τη συλλογή του Αντώνη Φωστιέρη ΠΟΛΥΤΙΜΗ ΛΗΘΗ  2003)

Ένας νεφρός μέσα σε Ποίημα   Ξενίζει!..

Σαν ψεύτικος να φαίνεται,  σαν τεχνητός.

Όμως αν άνοιξα τέτοια κουβέντα,  είναι που ήθελα

Να σας ρωτήσω:  Τι άραγε

Μοιάζει κοντύτερα σ’ ένα νεφρό;

Το πάγκρεας;  Το νέφος;  Ο αφρός;

 

Καγχάζουν γύρω οι αγχίνοες

Για την αφέλεια της απορίας.  Δεν ξέρουνε

Πως ό,τι συγγενεύει εδώ,  εκ του σύνεγγυς,

Μόνον εδώ,  εκ του σύνεγγυς, θα συγγενεύει.

Ακούστε με.  Για βγείτε παραέξω  εξαργυρώσετε

Καρδιές – βραδιές   Χέρια – μαχαίρια

Ή του αέρα   Τις αόρατες αορτές!..

Καμιά πραγματικότητα   Δεν πρόκειται να στέρξει

Τέτοια παραχάραξη

Καμιά παρήχηση   Δεν απηχεί τα γεγονότα!..

 

Ένας νεφρός στο Ποίημα   Ξενίζει.

Δύο νεφροί στο σώμα

Είναι αγλάισμα.  Ιδού

Ενώπιον σας η αντίφαση

Το εξόφθαλμο σκάνδαλο!..

 

Μα πού να βρεις   Τον σθεναρό εισαγγελέα

Να τολμήσει   Κάθαρση!..

 

 

ΚΡΥΦΟΣ ΚΕΚΡΥΦΑΛΟΣ*

Απ’ τα δεκάξι μου υπήρξα αιωνόβιος.

Ορμητικά καταβροχθίζοντας το μέλλον

Κι έπειτα

Ο άπειρος καιρός του μηρυκάζειν.

Της χειμερίας το ένστικτο.

Να ζεις σα να θυμάσαι   Πως θυμάσαι   Τι έζησες

Το ξέρω.   Ακούγεται λιγάκι διαστροφή

Όμως δεν είναι

Ούτε χρειάζεται προς τούτο ν’ ανασύρετε

Πλατωνικούς αφορισμούς.

Το απλούστατο:   Μια τεχνητή επιμήκυνση της ηδονής

Ένας κρυφός κεκρύφαλος

Παλινδρομώντας

Που αναδεύει απ’ την αρχή   Τις ίδιες γεύσεις!..

 

Αιωνόβιος σχεδόν απ’ τα δεκάξι

Κι  όπως εικάζετε σωστά,   Κίνδυνος πλήξης.

Κίνδυνος   Γενικευμένης απραξίας!..

 

Γιατί να δεις,   Να ξαναδείς

-Σα να μην έχεις ξαναδεί   -   Το ιδωμένο;

 

Γιατί  - ας πούμε πως εντέλει  απαντώ –

Η αμφιβολία είναι αυτή που συναρπάζει.

Ο έρωτας του ενδεχομένου!..

 

Και η βάσανος   Κάθε στιγμής,

Να επαληθεύει στοιχειωδώς

 

τη θολωμένη μνήμη   αιωνοβίου…

[από τη συλλογή του Αντώνη Φωστιέρη ΠΟΛΥΤΙΜΗ ΛΗΘΗ 2003]  

ΚΕΚΡΥΦΑΛΟΣ: δικτυωτός κεφαλόδεσμος που φορούσαν οι γυναίκες στην αρχαία Ελλάδα, κυρίως κατά την κλασική περίοδο // το δεύτερο στομάχι των μηρυκαστικών

 

 

 

ΑΝΕΠΙΔΕΚΤΟΣ ΑΠΟΜΑΘΗΣΕΩΣ 

(Δεν ξέρω από πού ν’ αρχίσω  

Τα φύλλα είναι πράσινα   Ο Έκτορας δασύνεται

Στη στεριά δε ζει το ψάρι… «Εφ όλης της ύλης»…)

Δεν ξέρω πού να σταματήσω

Κι ούτε έχω χρόνο διαθέσιμο

Για να ξεμάθω.   Χωρίς δασκάλους

Ή μια μέθοδο έστω,

Απίθανο

Να βγάλω εγκαίρως από πάνω μου   Όλη την ύλη.

Ο Έντισον εφεύρε τον φωνόγραφο

Η φάλαινα γεννάει φαλαινάκια

Ο Δούναβης διασχίζει τη Βιέννη –

Αφόρητο φορτίο ανιαρό   Τα δευτερεύοντα.

Με κάμποσες επαναλήψεις λήθης

Φαίνεται  

Θα καταφέρω κάποτε   Να ξεθωριάσουν

Όμως πως είναι πράσινα τα φύλλα

Ο βίος βραχύτατος

(Η Τέχνη ακόμα βραχυτέρα)

Όμως πως είναι η θάλασσα νερό

(Κι όλα βεβαίως νερό)

Αδύνατον!..

Ό,τι κι αν κάνω,  αδύνατον   Να τα προλάβω

 

Με τέτοιαν έλλειψη  ελλείψεων,  μπορώ

Να πάρω απολυτήριο;   Δεν μπορώ!..

 

Γι’ αυτό

Ας μείνω,  Κύριε,  στην ίδια τάξη

Στάσιμος

(Α ναι,  στην ίδια τάξη στάσιμο)

Λίγες χρονιές ακόμη.

 

Ως πλημμελούς αγνοίας,  Κύριε.

 

Ως ανεπίδεκτος απομαθήσεως

 

 

ΜΟΝΟ Η ΦΥΣΗ

Ποιος έξυπνος θα πέταγε μια μπαταρία γεμάτη;

 

Μόνο η φύση,  αιφνίδια,

Τραβάει το φις του φορτιστή εκτοξεύοντας

Μηχάνημα   καλώδια   μπαταρίες

Στον κάλαθο –

 

Με των πλουσίων την άξεστη

Μυθώδη   Ξιπασιά!..

 

 

ΠΡΩΤΕΣ ΛΙΩΝΟΥΝ ΟΙ ΛΕΞΕΙΣ

Τώρα στ’ αλήθεια δεν θυμάσαι

Τι θα πει πλατεία   Τι καφές

Την κλειδαριά με το κλειδί

Στις τρεις τη νύχτα.

Νύχτα τι θα πει.

 

Ποτέ δεν ήτανε γλυκές

Όμως σα ζάχαρη   σε μια γουλιά νερό

Λιώσαν οι λέξεις.

 

Και ούτε τρία δευτερόλεπτα

Δε χρειάστηκαν.

 

Πού τρία χρόνια!..

 [από τη συλλογή του Αντώνη Φωστιέρη ΠΟΛΥΤΙΜΗ ΛΗΘΗ 2003]  

 

ΚΟΙΝΟΤΟΠΙΑΣ ΕΓΚΩΜΙΟΝ

(από τη συλλογή του Αντώνη Φωστιέρη ΠΟΛΥΤΙΜΗ ΛΗΘΗ  2003)

Δεν εννοώ εκείνο τον κοινό

τόπο της ύστατης συνάντησης

Που όλοι απεύχονται,

Ούτε θα ήτανε πρωτότυπο

Να υπονομεύω την πρωτοτυπία πιστεύοντας

Ότι πρωτοτυπώ

Από συγκίνηση μιλώ.

Και με συγκίνηση.   Ενός που εισέρχεται

Σε θαλπωρή πατρίδας

Με όλα γύρω του   Ν’ ανθίζουν οικειότητα.

Και κλαίει.

Εδώ σε τούτο  «Το γοργόν και χάριν έχει»

Είναι που σκόνταψε μικρός γιατί βιαζότανε.

Σ’ εκείνο το   «Τι σου ’ναι ο άνθρωπος, ένα μηδέν»

Πόσες φορές περπάτησε αργά, με βήμα επίσημο.

Σκαλιά που τα ’γλειψε η χρήση  και  γυαλίζουνε

Στο φως  (κοινότατο, σαφώς)

Του ίδιου αρχαίου ήλιου.

Γυαλίζουνε απ’ τη χρήση  και  γλιστράνε.

Συνήθως προς το εύκολο των συνειρμών.

Αναμενόμενο.

Αφού το εύκολο

Είναι απ’ το δύσκολο ευκολότερο

Γιατί να στέρξεις μ’ ευκολία στα δύσκολα;

Ή μήπως το   «Άλλο χρήμα  κι  άλλο ευτυχία»

Δεν είναι ανάληψη

Από μια τράπεζα ιδεών

Ένα ενδόμυχο Ιντερνέτ

Που σε συνδέει ανέξοδα με τη σοφία αιώνων;

 

«Σοφία αιώνων»!..  Τι έκφραση!..

Συμβατική, θα πείτε.   Και κοινότοπη.

Όσο τουλάχιστον το σχόλιο το δικό σας.

 

Όμως δεν βλέπε ευστοχότερο εγκώμιο

Απ’ τα κοινότοπα σοφά περί σοφίας που λέγονται

 

Για μια κοινοτοπία!..

 

ΔΕΝ ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ  -  ΑΡΑ ΥΠΑΡΧΩ

Σε θάλασσα καλοκαιριού που ανάσκελα

Λυμένα πια τα μέλη  και  ανασαίνοντας

Αλμύρα ήλιου,  ολόκληρος

Στο δαχτυλάκι το μικρό της άνωσης

Λιώνει το βάρος του μυαλού

Με απέραντο  

Πορτοκαλί σκοτάδι που όρμησε

Ως τις κλειδώσεις

Τι εύκολα

Καθώς αδειάζει κάθε ιδέα

Κι ανάστροφα

Ρουφάει την άφατη ευφροσύνη   του  -  να – μην,

Ώσπου ολοκάθαρα:

 

«Δεν σκέφτομαι  -  άρα υπάρχω»

 

αστράφτοντας

 

καρφώθηκε στη σκέψη μου   η σκέψη!. 

[από τη συλλογή του Αντώνη Φωστιέρη ΠΟΛΥΤΙΜΗ ΛΗΘΗ 2003]  

 

 

ΑΠΟ ΤΟ ΠΟΙΗΜΑ ΒΓΑΙΝΕΙΣ ΠΑΝΤΑ ΖΩΝΤΑΝΟΣ

(…ένας νεκρός μέσα στο Ποίημα δεν ξενίζει!.. Αντίθετα…)

Κρανία μέλη ωραία κορμιά   Διάσπαρτα   Σε λέξεις φόβου   Σε φορμόλη νοσταλγίας   Ακέραια   Πτώματα εξαίσια   Των αισθημάτων   Και αυτόχειρες   Ιδανικοί βεβαίως  (γνωρίζετε τη σημασία εδώ το «ιδανικοί»)   Όποια σελίδα να σηκώσεις!..  Καλότυχοι νεκροί αυτοί,   Που λησμονάνε   Πόσο ανύπαρκτοι στ’ αλήθεια υπήρξανε!..  Όταν αλλού   (πάλι γνωρίζετε τι λέμε  «αλλού»)   Το αίμα χύνεται   Το αίμα κρυώνει   Το αίμα θρομβώνεται   (Αδυνατεί να κάνει ωραίους στίχους   η πραγματικότης,  βλέπετε…)   Κι οι μεταστάσεις θριαμβεύουν   Με άλματα   Εις βάθος!..  Δεν είναι ο τομογράφος στυλογράφος   (Οι εύκολες  μεταφορές πονάνε τέτοιες ώρες…)   Ούτε η νάρκωση του χειρουργείου δοκιμάζεται   Πάνω σε άλγη   Εν φαντασία   Και λόγω!..  Ας μη γελιόμαστε.   Από το Ποίημα βγαίνεις πάντα ζωντανός!..     [κι άλλες επιλογές  από τη συλλογή του Αντώνη Φωστιέρη ΠΟΛΥΤΙΜΗ ΛΗΘΗ 2003 συγκεντρωτική έκδοση ΠΟΙΗΣΗ 1970 – 2005, εκδόσεις ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ]

Παρασκευή, 15 Μαρτίου 2024