ΑΠΕΙΡΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΛΛΑΓΕΣ, ΣΥΜΠΑΝΤΙΚΑ ΚΙ ΑΣΗΜΑΝΤΑ

 (… συμβαίνοντας όλα ταυτόχρονα, σημαίνοντας όλα, συγκλίνοντας…)

Ο λεπτουργός, εξόριστος στον αμμώδη χρόνο

Μεταξύ παρελθόντος και μέλλοντος,

Τυραννιέται απ’ τη διπλή του φύση.

Είναι ένα ον με τιμή ανθρώπου και χρέος θεού.

Με πόθο σφαίρας και μνήμη θηράματος.

Σε δρόμο αγγέλου και κατοικία αράχνης.

Σε ενοχή βράχου και μετάνοια θάλασσας.

Για δόξα μονοκράτορα κι απολαβές σκουληκιού.

Για ζωή άνεμο και θάνατο φωτιάς.

 

Ο λεπτουργός εκτίει την ζωή του.

Έγκλειστος στο τρομώδες άσπρο εκτός φάσματος.

Κυρίως τοίχοι γύρω. Υπερδιπλάσιοι

Απ’ τους ορίζοντες το χώρο.

Προβλέποντας άγνωστες διαστάσεις.

 

Μια προβολή τρέχει ταχύτατα στους τοίχους.

Ακατανόητες εικόνες σ’ αδιάκοπη διαδοχή.

Άπειρα γεγονότα και παραλλαγές,

συμπαντικά κι ασήμαντα.

Συμβαίνοντας όλα ταυτόχρονα,

σημαίνοντας όλα, συγκλίνοντας.

 

Αριστερά, ένα τραπέζι.

Πάνω του, εύφορα χαρτιά

Όπου το μηρυκαστικό τού κάποτε,

Βόσκει ανύποπτο το τίποτα.

Κάτω απ’ το τραπέζι, άλλο φάντασμα:

Ο σκύλος – φύλακας του τίποτα, γρυλίζει στο ποτέ.

Άγρυπνος,

Παρακολουθώντας με τα χίλια μάτια του,

Των πεθαμένων.

 

Μπροστά, μια ξύλινη καρέκλα.

Σαν πρόσθετο μέλος την φοράει ο λεπτουργός

Να στηριχτεί.

Καθώς ο νους του με στροβίλους θείου,

Μίλια, άρρυθμα, διατρέχει την ιλιγγιώδη έρημο

Από σκόνη ανθρώπου.

 

Στα δεξιά, πυκνώνοντας το άδειο

Θύελλα σε στάση.

Αθέατη η τρίτη Μοίρα εργάζεται!..

 

Το  Έργο είναι ακόμα μονάχα στα σημεία στίξης ορατό.

Κυρίως παύσεις και σκοτάδια.

Τ’ αληθινό του μέγεθος, πέρα απ’ τη ζωή αυτή.

Σε λίγο, θα δοθεί στον λεπτουργό.

 

[αποσπάσματα από τη συλλογή της Παυλίνας Παμπούδη Ο ΛΕΠΤΟΥΡΓΟΣ 1997 εδώ αντιγραφή και επικόλληση από το συγκεντρωτικό τόμο ΠΑΛΥΛΙΝΑ ΠΑΜΠΟΥΔΗ ΤΙΜΑΛΦΗ, Μικρό Ανθολόγιο, εκδόσεις ΡΟΕΣ 2007]

 

«Ο ποιητής είναι ένας ευτυχής δέκτης σημάτων από άλλους κόσμους κι έχει την παράξενη υποχρέωση, χωρίς να μπορεί να τα αποκρυπτογραφήσει, να τα κρυπτογραφεί σε δεύτερο κώδικα (στον δικό του), για να αποκρυπτογραφηθούν, αργότερα, σε τρίτο (από τον αναγνώστη)».

 Ο κόσμος της Παυλίνας Παμπούδη  είναι κατά βάση ορθολογιστικός, με την έννοια βέβαια ότι «τα όρια του ορθού λόγου βρίσκονται στην επίγνωση ότι δεν είναι αυτός που κυβερνά τον κόσμο», γιατί  «το απρόοπτο παραμένει… και το άγνωστο μεγαλώνει με τις γνώσεις μας».

Επιλέγω στην τύχη κάποιους στίχους της:

«Τι φυλάω κι από ποιον./ Θα με κλέψουν /Οι θάνατοι, ο θάνατος, η ιστορία».

Η Ιστορία νομίζω πως έχει βαρύνουσα σημασία, αυτή φέρνει θανάτους, αυτή κλέβει τη ζωή, αυτή αλλάζει τη ζωή αλλά και ο άνθρωπος φτιάχνει την ιστορία, συμβάλλει στην εξέλιξη, και

«Ο δίποδος άνθρωπος ως απόγονος των τετράποδων έχει γίνει τραπέζι, ξύλινο ξόανο μιας ζώσας ύπαρξης».

Η  διείσδυση στην ποιητική ουσία είναι ιδιαιτέρως δύσκολη και σκοτεινή, απαιτεί ειδικές μαθηματικές γνώσεις, ωστόσο είναι εμφανής η προσπάθεια της ποιήτριας να

«αποσπάσει από το συμπαγές άγνωστο… κοσμογονικές μυθολογίες, θρησκευτικές, εσχατολογικές, αποκρυφιστικές γνώσεις, θεοσοφικά διδάγματα, παραεπιστημονικές υποθέσεις και αλχημιστικές speculations»

Η Λεπτουργός ποιήτρια δεν αφήνει τίποτα χωρίς να το επεξεργαστεί και να το «μεταφράσει» ποιητικά, όπως είναι η εξέλιξη των ειδών, η αστάθεια των ταυτοτήτων, η μετεμψύχωση και μετενσάρκωση, ο καβαλιστικός μυστικισμός και άλλα πολλά, τα οποία υπερβαίνουν τον συνήθη αναγνώστη.

[Τα αποσπασματικά παραπάνω ΣΧΟΛΙΑ από το βιβλίο του 

Βάλτερ Πούχνερ, Η Λεπτουργός. Επιστήμη και μύηση στο ποιητικό έργο της Παυλίνας Παμπούδη, εκδ. Ροές, Αθήνα 2021]

 

Ο ΛΕΠΤΟΥΡΓΟΣ, λοιπόν ποιήτρια… θα συνεχίσει την κρυπτογράφηση των φαινομένων… φέρνοντας κοντά του τον μεγάλο κώδικα της προσευχής…]

 

 

Ο ΛΕΠΤΟΥΡΓΟΣ…  ΘΑ ΣΥΝΕΧΙΣΕΙ ΤΗΝ ΚΡΥΠΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΤΩΝ ΦΑΙΝΟΜΕΝΩΝ

(… φέρνοντας κοντά του τον μεγάλο κώδικα της προσευχής – αποσπάσματα από τη συλλογή της Παυλίνας Παμπούδη Ο ΛΕΠΤΟΥΡΓΟΣ 1997)

Η έξοδος είναι στο βάθος.

Ασταθής, με κλίση αφύσικη στον ουρανό.

Όλο τριγμούς, ανάσες και στριγκλιές.

Μες στους καπνούς.

Σε λάθος σχήμα και δονούμενη

Διπλά και τριπλά κλειδωμένη με γρίφους παιδικούς

Ανοίγοντας μονάχα προς τα μέσα

 

Ο Λεπτουργός, νύχτα Σαββάτου κι αδρανεί

Μπροστά στην αναμμένη λάμπα.

Στον φωτεινό της κύκλο

Θαυμάζει τα μη έργα του

Δημιουργήματα άψογης τέχνης,

Απειροελάχιστα, στίλβοντα,

Πάνοπλα, αθώα, πολυποίκιλτα, καιόμενα.

Σπείρα ατέρμονη ανεβοκατεβαίνοντας, χορεύοντας

Μια παντομίμα έμπυρων ψυχών.

Υπαινιγμοί αιωνιότητας

 

Ταυτίζεται ο λεπτουργός

Και πάλι διαφοροποιείται

Στα κενά, η σύγχυση θεού

Η προστατεύοντάς τον απ’ τη γνώση.

Επειδή στον κόσμο αυτό οφείλει να ’ναι αντίδικος.

Να συμφιλιώνεται μονάχα αναγκασμένος,

Στην κοινή τύχη και τον ύπνο.

 

Άπορος στον κόσμο αυτό ο λεπτουργός

Όμως το πνεύμα του επιταγή.

Εξαργυρώνεται, πληρώνει χρέη παλιά

Και αποκτά τα πράγματα.

 

Και, τότε ταπεινά την τέχνη του ασκεί:

Με άκρα προσοχή, μέσα σε κάθε πράγμα

Εντοπίζει την αιτία του.

Μετρά τις παρεκκλίσεις, διορθώνει, προσπαθεί.

Τι σημασίες του όλες ξανά φορτίζει,

Το απροσδιόριστο εξισορροπώντας.

 

Συντονίζει και πάλι τον λεπτότατο μηχανισμό

Προς το Αναίτιο. Τον ενεργοποιεί.

Προετοιμάζοντας με δέος

Των περιοδικών μορφών κι ιδιοτήτων την απόδοση

Στο αρχικό τους υλικό,

Με τον οριστικό του χρόνο, υπολογίζει τον αόριστο.

 

Ήρθε η ώρα.

Όλα θα ξαναρχίσουν τώρα, κι ο λεπτουργός,

Σε βαθιά κι ευφρόσυνη αμφιβολία,

Θα συνεχίσει την κρυπτογράφηση των φαινομένων.

 

Φέρνει κοντά του τον μεγάλο κώδικα της προσευχής…

 

(Στο σημείο αυτό, μια γάτα μαύρη κι άσπρη

Φαίνεται να ’ρχεται απ’ το μαύρο

Διασχίζει αφηρημένα, ήσυχα τον παρελθόντα χώρο.

Ο λεπτουργός τη νιώθει και ταράζεται.

Η γάτα νιαουρίζει.  Άηχα.

Κουλουριάζεται σ’ ένα σίγμα στοργής)

 

Ο ΛΕΠΤΟΥΡΓΟΣ ΑΠ’ ΤΗ ΜΕΡΙΑ ΤΗΣ ΧΑΜΕΝΗΣ ΓΑΤΑΣ

Δεν είμαι εγώ, ή το φεγγάρι, ούτε άλλο σαρκοφάγο

Που μαυλίζοντας στο βάλτο μου

Τα ζωντανά τα λόγια παρασέρνει.

Ο Λόγος μόνος του, παίζοντας, κατεβαίνει κι ανεβαίνει πάλι

Χώματα αρθρώνοντας, να ενωθεί με τα στοιχεία

Εγώ είμαι αλλού. Στο πολλαπλό αλλού. Έχω ξεχάσει πια

Πως πέθανα ή πως έζησα.

Οι κινήσεις μου, που αγαπούσες τώρα χωρίς σώμα

Στο θεμελιώδες χάος συνεχίζονται.

Καινούργια θεωρήματα ιχνογραφώντας.

Το λευκό μου στο λευκό ξανά μαθητεύει. Το μαύρο μου,

Ήδη σου αποδόθηκε.

Σε δίδαξα καλά. Αμύνεσαι ακόμα με τους τρόπους μου.

Τη στάση, την ισορροπία, την ηλεκτρική ράχη.

Τα μάτια με τα νύχια, τη αφή.

Ασκείται ακόμα, και για πάντα

Στην αγωνία του κυνηγετικού και του κυνηγημένου.

Στην καταδίκη σε πηχτό ύπνο και σε διάφανο.

Στην αυτονόητη μοναξιά.

Χάθηκα κάπου μεταφέροντάς σου ένα μήνυμα

Που δε θυμάμαι!..

[από τη συλλογή της Παυλίνας Παμπούδη Ο ΛΕΠΤΟΥΡΓΟΣ 1997 εδώ αντιγραφή και επικόλληση από το συγκεντρωτικό τόμο ΠΑΛΥΛΙΝΑ ΠΑΜΠΟΥΔΗ ΤΙΜΑΛΦΗ, Μικρό Ανθολόγιο, εκδόσεις ΡΟΕΣ 2007]

 

ΣΕ ΛΙΓΟ, ΜΙΑ ΜΗΤΕΡΑ ΜΠΑΙΝΕΙ ΑΠΟ ΤΟ ΧΟΛ ΤΟΥ ΜΕΣΑ ΧΡΟΝΟΥ

(…κάτι αφήνει, κάτι παίρνει!.. Ταχτοποιεί με σίγουρες μικρές κινήσεις στον αέρα τους μικρούς εκρηκτικούς μηχανισμούς…)

(Ύστερα ξεσκονίζει.   Σύννεφα λήθης ανεβαίνουν,   Μόρια από παλιές αποσυντεθειμένες φράσεις:   Μαρίνα… τριαντάφυλλο γλυκό…  Γιορτή… ασσώστησε… ασήμι…   Για μια στιγμή στα μπαλκονάκια,   Ανάμεσα στην αρμπαρόριζα  και στο γαλάζιο.   Χαιρετισμός στο άγνωστο.   Τινάζοντας, όλο τινάζοντας,   Χάνει τη συνοχή της κι η μητέρα).    Υπήρξα; Και με ποια μορφή;    Σκορπίσαν τα χαρακτηριστικά μου στους καθρέφτες.   Η έκταση μου αδιάγνωστη και το βάθος ακόμα μεγαλώνει.   Υπήρξα;  Σαν ενότητα;  Μονάχα σα φορέας;   Μπορεί και να ’μουν από πάντα η σκέψη κάποιου,   Μισοτελειωμένη.   Η μοίρα μου άγραφη πάλι,   Με μόνο τα σημάδια των οδηγών αστερισμών.   Άσχετη τώρα, ξεχασμένη, όμως σε θυμάμαι.   Γεννήθηκες μεσάνυχτα. Και άρχισε αμέσως να γερνάς.   Πέρασαν χρόνια   Καθώς μελετούσες μαύρα πράγματα σε μαύρο φως.   Τα χάλασες τα μάτια σου, τα δάχτυλά σου.   Θυμάμαι ακόμα, έφευγες συχνά, δεν ξαναγύριζες ποτέ.   Ναι, δεν με κούρασες καθόλου σαν παιδι…  [Ο ΛΕΠΤΟΥΡΓΟΣ ΑΠ’ ΤΗ ΜΕΡΙΑ ΤΗΣ ΜΗΤΕΡΑΣ από τη συλλογή της Παυλίνας Παμπούδη Ο ΛΕΠΤΟΥΡΓΟΣ 1997   εδώ αντιγραφή και επικόλληση από το συγκεντρωτικό τόμο ΠΑΛΥΛΙΝΑ ΠΑΜΠΟΥΔΗ ΤΙΜΑΛΦΗ, Μικρό Ανθολόγιο, εκδόσεις ΡΟΕΣ 2007]

και κάποια ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΣΑ Παυλίνας Παμπούδη

(… από μια συνέντευξη που δίνει η ποιήτρια στον εαυτό της…)

«Τότε, Παρασκευή ίσως/ Μ’ έκοψαν πάλι,/ Πρόχειρα, παιδί από χρόνο∙/ …/ Φιόγκο από μυαλό/ Φόρεμα άλλο μέγεθος/(…) Χεράκια παγωμένα με μολύβι /Έπρεπε γρήγορα να μεγαλώσω πάλι Δε χωρούσα στο χαρτί μου.// Έπρεπε να γυρίσω το χαρτί/ Πίσω στο δέντρο/ (…) Έπρεπε/ Ζωντανό/ Να μοιραστώ στα φύλλα».  «Άρχισα, όπως και όλοι οι λαοί στην αυγή της ιστορίας τους με προφορική ποίηση (…) Μετά, τα πράγματα ακολούθησαν τη φυσική τους εξέλιξη. Ανακάλυψα τη φωτιά και κάηκα, μετά τον τροχό κι έπεσα από το ποδήλατο, μετά τη ζωγραφική και λερώθηκα, μετά τη μουσική και με έδειραν και, τέλος, τη γραφή και την ανάγνωση στις οποίες μπόρεσα να παραμείνω πιστή μέχρι σήμερα – εφόσον αυτές είναι οι μόνες μοναχικές ενασχολήσεις που ούτε κάνουν θόρυβο ούτε λερώνουν».

 

Δευτέρα, 29 Μαΐου 2023