Τετάρτη 14 Οκτωβρίου 2020

ΘΑ ΣΟΥ ΦΤΙΑΞΩ ΕΝΑΝ ΜΙΚΡΟ ΘΑΝΑΤΟ ΝΑ ΠΑΙΖΕΙΣ ΜΑΖΙ ΤΟΥ (και μια μικρή αγάπη που να μπορούν τα χέρια σου να την αγκαλιάζουν)

 Σ’ ακολούθησα μέχρι το αδιέξοδο της διαδρομής σου

μέχρι που η επιθυμία σου ματώθηκε από τη μοναξιά των δρόμων   από τη σιωπή των λουλουδιών.

Κρατώντας την απόσταση που θέλησες   είδα κάθε φορά το θάνατο   να σκιάζει το όνειρο στα μάτια σου

και το μόνο που μπόρεσα, ήταν μια θλίψη που να μη νιώθεις κι ένα κλάμα που να μην σ’ εξαντλεί.

Βαδίζοντας πνιγμένα πίσω σου είδα την έκφρασή σου ν’ αλλάζει ηλικία και τα χέρια σου να μένουν άγονα·

μέχρι που το κατάλαβες πως η ζωή είναι μοιρασμένη και στο γυρισμό.

 

Στάσου να σου βγάλω  αυτό το ματωμένο τραγούδι απ’ τα χείλη.  Είχες άδικο να πιστεύεις πως ίσως με κλειστό το φως δεν θα σε πρόσεχε.

Ξέρω τι θα μου πεις:

πως μ’ έναν άλλο τρόπο η αγάπη μας προδίδει και η ζεστασιά στο βραδινό τραπέζι κάνει τη σκέψη δύσκολη μέχρι που…

 μα στάσου μια στιγμή να σου βγάλω αυτό το ματωμένο τραγούδι απ’ τα χείλη.

 Ξέρω, θα με ρωτήσεις, τι δεν έκανες σωστά,

όμως δεν έχω απάντηση.

Μόνο το φως και τα παράθυρα κι ο χρόνος που ’ζησες μ’ αυτές τις μίζερες κινήσεις όλο προφυλάξεις.

Έπρεπε να ’ναι το παράθυρο ανοιχτό, ακόμα κι όταν έπεφτες να κοιμηθείς.

Αν είναι, τουλάχιστον ας έρθει με την άνοιξη, με τις βελούδινες φτερούγες των πουλιών.

 

Χτες βράδυ, τα χέρια μου κράτησαν τη λύση σου όπως πουλί που στα φτερά του ταξιδεύει έναν νεκρό.

Χτες βράδυ, η απελπισία σου κατοίκησε στις φλέβες μου·

τώρα ο ήλιος θα με βρει διάτρητη από την ενοχή

και τα παιδιά δεν θα με ξέρουν στα παιχνίδια τους.

 

Θα σου φτιάξω έναν μικρό θάνατο να παίζεις μαζί του

και μια μικρή αγάπη που να μπορούν τα χέρια σου να την αγκαλιάζουν.

Έτσι, δεν θα μου πεις πως δε σε βοήθησα να γίνεις άνδρας.

 

Σε αποκλεισμένες γονιμοποιήσεις ακουμπώ τη μελαγχολία μου κι η τρυφερότητα μου, ακρωτηριασμένη πάνω στο έδαφος της Χιροσίμα, σε ψάχνει δίχως πιθανότητα διοχέτευσης, μικρέ μου σύντροφε των γαλάζιων στιγμών.

Αύριο, θα σκάψω τον τάφο για την προεφηβική, ανόητη ηλικία και θα σε σκεπάσω με μια κίνηση προσποιητή.

Μετά, θα χωρίσω τα χρόνια μου στη μέση και θα περιφρονήσω το παρελθόν μου· γιατί οι κόγχες των ματιών μου λένε πως ποτέ δεν υπήρξαν εκείνα τα χρόνια, ποτέ δεν ήμουν δώδεκα χρονών.

 [Κύκλος 3ος από το INDERMEDIO I στη συλλογή της Μαρίας Λαϊνά ΕΠΕΚΕΙΝΑ σύνθεση σε τέσσερα μέρη, Κέδρος 1970

Ακολουθεί απ’ αυτή την ενότητα Κύκλος 4ος και στη συνέχεια INDERMEDIO II Κύκλος 5ος και 6ος.

Η Σύνθεση ολοκληρώνεται με την ΕΞΟΔΟ και το ΘΡΙΑΜΒΙΚΟ

Φωτογραφία: εξώφυλλο συγκεντρωτικής έκδοσης (μαζί μ’ ένα πορτρέτο της ποιήτριας:

ΣΕ ΤΟΠΟ ΞΕΡΟ, Ποιήματα 1970- 2012, εκδόσεις Πατάκη 2015]

 



ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΠΕΘΑΙΝΟΥΝ ΟΠΟΥ ΠΙΟ ΠΟΛΥ ΒΑΣΙΛΕΨΑΝ: Κύκλος 4ος   (από το INDERMEDIO Ι στη συλλογή ΕΠΕΚΕΙΝΑ της Μαρίας Λαϊνά)

α’
Έγειρε πάνω μου και αποκοιμήθηκε·

τώρα βαριά τη σιωπή της μεταφέρω

όπως νεκρό που αγαπήθηκε πολύ.

 

Οι άνθρωποι πεθαίνουν όπου πιο πολύ αγάπησαν·

μετά, η ηλικία τους αλλάζει όπως στα αγάλματα

κι η ώρα περπατά τα πρόσωπά τους σαν αέρας.

Σιωπηλοί

αδιαμαρτύρητοι

οι άνθρωποι νυχτώνουν όπου πιο πολύ φαντάστηκαν·

μετά, ξοδεύονται χωρίς αντίκρισμα

με το τραγούδι στη φωνή τους αποκοιμισμένο.

απαρηγόρητοι

ανήλεοι

οι άνθρωποι πεθαίνουν όπου πιο πολύ βασίλεψαν.

β’
Με βρήκε έκπληκτη η αναχώρησή σου·

όπως γυρνάς στο σπίτι απροετοίμαστος

και σ’ υποδέχεται ένα μαύρο πλαίσιο.

 

Δικαιολογήσου αν μπορείς

μεγάλη φίλη των μικρών μου χρόνων

γι’ αυτή την εποχή που πάνω τους θα γυμναστώ

κι αυτόν το θάνατο που μόνη μου θα εξερευνήσω.

Δικαιολογήσου για την απροειδοποίητη ημέρα

που ’φυγες με τον τρόπο που γλιστρούν οι χιονοδρόμοι

από τα μέρη που συνήθισαν στα ίχνη τους.

Μεγάλη φίλη, που καθρέφτιζες το πρόσωπό μου

πριν στον καθρέφτη συναντήσω την αγάπη σου

δικαιολογήσου αν μπορείς γι’ αυτή τη θλίψη

που ντύνεται η πιο ανυπεράσπιστη καρδιά μου.

Και ξέρεις, φίλη των μικρών μου χρόνων,

τα πιο λυπημένα μένουν παρθένα

τα πιο λυπημένα.

 

Δεν γίνεται να σου μιλήσω από τόσο μακριά·

οι ρίζες ξέρουν μόνο τη φωνή της δίψας

την ταπεινή αόρατη φροντίδα

και την υπόθεση της ομορφιάς.

Όμως, αν ποτέ, κάνοντας λάθος στις συντεταγμένες

περάσεις πάλι απ’ το περίεργο εκείνο καλοκαίρι

άνοιξε τον τουριστικό οδηγό και ψάξε με

κάτω απ’ τα προσχώματα που ’ριξαν πάνω μου

οι αλλεπάλληλες μεταμορφώσεις της φωνής σου.

Θα ’χω την ηλικία του θανάτου μου.

[από τη συλλογή της Μαρίας Λαϊνά ΕΠΕΚΕΙΝΑ 1970 σύνθεση σε τέσσερα μέρη]

 

ΜΕΤΑ ΤΗ ΣΙΩΠΗ ΣΟΥ ΞΕΡΩ ΠΙΑ ΠΩΣ ΝΑ ΣΚΟΤΩΝΩ (κι έτσι θα σ’ αγαπήσω και στον άλλο κόσμο)

Τα γυάλινα μάτια των ζώων κυλούν το βράδυ από τις θήκες τους και με τον έκπληκτο πυρήνα τους ψάχνουν τις πληγές της αλήθειας.

Τα βραδινά μάτια των ζώων στις σκοτεινές, ανάστροφες γωνιές του ήλιου εξιχνιάζουν τα λεπτά εγκλήματα κι ύστερα κλείνουν τα ματωμένα μάτια των ζώων.

 

Έλυσα τη ζωή μου σε λεπτομέρειες επίπλων∙

τα πράγματα δεν έχουν χέρια να μας διώξουν ή να μας κρατήσουν

ούτε κι εμείς μπορούμε στο λαιμό τους να ριχτούμε.

Το σπίτι που σ’ αγάπησα πεθαίνει, μαζί με τις εικόνες σου που ’βγαλα απ’ τους τοίχους∙

μη λυπηθείς με τις φωνές που κρέμονται απ’ το ταβάνι απαγχονισμένες

κι από το ρόγχο της αγάπης στα γυμνά πατώματα.

Ξέχασέ το το σπίτι που σ’ αγάπησε.

Εγώ, αν κάποτε ξυπνήσω από κλάματα το βράδυ θα γυρίσω να καρφώσω την καρδιά  του,

έτσι να μη στοιχειώσει.

 

Υπάρχουν νύχτες που με βασανίζουν με τις χαρούμενες κινήσεις τους, που κλυδωνίζομαι για να βρω το κρεβάτι, που το χ αλί δεν φτάνει να σκεπάσει τις ρωγμές.

 Υπάρχουν νύχτες που με δυο αναπνοές ο αέρας λιγοστεύει επικίνδυνα. Το δωμάτιο που κλείνω τις παραλλαγές του Κάιν – όλες φτιαγμένες στα δικά  μου μέτρα – έχει γεμίσει πια, ήδη με κόπο συγκρατώ την πόρτα, μα μέχρι πότε θα ξημερώνει τη στιγμή του πιο μεγάλου κινδύνου.

Σήμερα, ή έστω αύριο, μια απ’ αυτές τις νύχτες τελοσπάντων, θα με καταπιεί το κάτω πάτωμα κι εσύ δεν θα καταλάβεις τίποτα από το έγκλημα στις πρωινές εφημερίδες. Μόνο θα κοιταχθείς στον καθρέφτη και θα περηφανευτείς για την ομορφιά σου.

[INDERMEDIO IΙ κύκλος 5ος  από τη συλλογή της Μαρίας Λαϊνά ΕΠΕΚΕΙΝΑ σύνθεση σε τέσσερα μέρη. Ακολουθεί o  6ο Κύκλος και η Έξοδος – από τη συγκεντρωτική έκδοση των ποιημάτων της ΣΕ ΤΟΠΟ ΞΕΡΟ 1970-2012, εκδόσεις Πατάκη 2015]

 

ΞΕΡΕΙΣ ΘΑ ΦΥΓΩ…

εγώ  που σ’ έλεγα με πάθος το πότε

κι εσύ χαμογελούσες

γιατί η αγάπη σου με γνώριζε καλύτερα.

γιατί η αγάπη σου με γνώριζε καλύτερα.

Όλα τα παραμύθια στάθηκαν αποτυχία

και στην καρδιά του ήλιου

άλλη η μοίρα της στεριάς

κι άλλη της θάλασσας.

Λοιπόν, το καλοκαίρι αυτό

που η θλίψη θα μοιάζει απλή,

θα σκεπάσει την απειλή της μνήμης μου

μια τρυφερή προοπτική  με αλατόνερο

κι εγώ μ’ ένα μικρό μαχαίρι

-ούτως ή αλλιώς δεν γεννήθηκα φονιάς –

θα αρνηθώ τα πράγματα που δεν γερνούν

και θα ξεφύγω από την πρόκληση

μιας αθώας απελπισίας.

 

Έκανα ό,τι έπρεπε για να πεθάνω και θα ’ταν μια κατάληξη χωρίς περιπλοκές, αν ήξερα πως έτσι θα πεθάνω.

Διάβασα πως τα ζώα, αν και απαλλαγμένα πό τη γνώση του θανάτου, μπορούν να πετύχουν το αποτέλεσμα της αυτοκτονίας με πράξεις καλά συνδυασμένες. Δεν σκέφτονται τι θ’ ακολουθήσει. Θέλουν απλώς να γλιτώσουν.

Έπραξα τυφλά κι ενστικτώδικα. Με είχε κυριέψει η αίσθηση πως μόνο με την τέλεια βάφτισή μου στο γύρισμα του διακόπτη θ’ αποτίναζα αυτή τη σιχαμένη επαφή, την απαίσια μυρωδιά του ψοφιμιού. Ναι, ένιωθα πως μόνο με τέτοια πράξη θα σε σκότωνα τελείως.

 

ΘΑ ΣΟΥ ΜΙΛΗΣΩ… ΟΙ ΛΕΞΕΙΣ ΕΙΝΑΙ ΜΑΓΙΚΕΣ ΧΕΙΡΟΝΟΜΙΕΣ (πώς είναι δυνατόν να μη σε φτάνει η Νοσταλγία μου;) 

Θα σου μιλήσω και πάντα θα ’χω ακόμα κάτι να σου πω. Εσύ δεν έχεις τίποτα άλλο να κάνεις παρά να σταθείς μπροστά σ’ ένα ζητιάνο και να εγκαταλειφθείς στο επερχόμενο φθινόπωρο. Μ΄ ακούς τώρα; Εγώ λοιπόν ήμουν πάντα τα παιδικά μου χρόνια. Μια κάθετη τομή στο άπειρο που τρεμουλιάζει στην αρχή κι ύστερα εξαφανίζεται λεπταίνοντας. Ακούς; Βέβαιη για τη μηδαμινότητα της πράξης μου, ρίχνω ένα πουλόβερ ανέμελα στους ώμους και ύστερα βγαίνω και σε κλαίω με τους στίχους, την ώρα που ο ήλιος καυχιέται για τη ζωογόνο του δύναμη. Ακούς; Παρ’ το για δικαιολογία και συγχώρεσέ μου το ακατάλληλο ντύσιμο. Εγώ ήμουν πάντα τα παιδικά μου χρόνια, ένα πουλόβερ ριγμένο ανέμελα στους ώμους. Ακούς; Πώς είναι δυνατόν να μην σε φτάνει η νοσταλγία μου;

 

Σ’ ΑΥΤΟ ΤΟ ΑΣΠΡΟ ΜΟΥΓΓΟ ΤΟΠΙΟ (Κύκλος 6ος  από το INDERMEDIO ΙΙ στη συλλογή της Μαρίας Λαϊνά ΕΠΕΚΕΙΝΑ 1970)


που η ομίχλη καληνυχτίζει το σπίτι

τα μακρινά βράδια του ελαφιού

κράτα μου συντροφιά

κι ας ’τη σκιά μου να θαφτεί στο χιόνι

πιο μαλακό από καλοκαιριάτικη νύχτα∙

κράτα μου συντροφιά

και μην κοιτάς που θλίβομαι.

Δεν είναι άδικα που δεν σε ξέχασα.

 

Ας επαναληφθεί  η διαβρωτική πολιορκία της καρδιάς μας εννιά μήνες καταπώς λέει το ημερολόγιο, όμως στο βάθος τόσο πολύ περισσότερο αφού το καλοκαίρι αυτό γλίστρησε με ευκολία ανατολίτη παλαιστή απ’ τα χλωμά μας δάχτυλα, ανάμεσα σε πλώρες και σε πρύμνες, σ’ ένα παροξυσμό πρωτεϊκής αναμονής, χωρίς ποτέ μιαν ολοκληρωμένη του άποψη, ποτέ, μέχρι που φτάσαμε στο σπίτι ανεκπλήρωτοι. Ας επαναληφθεί λοιπόν η διαβρωτική πολιορκία της καρδιάς μας, αυτή τη φορά με βάσιμες πιθανότητες επιτυχίας.

Επιμονή της αυριανής ημέρας στην προφητεία του γονικού σπασμού του έρωτα. Στο μεσοδιάστημα του ύπνου άφησε τη φωνή μου να βαυκαλιστεί με ξένους για τους προγόνους σου φθόγγους χωρίς να φοβηθείς την παιδική μου προδοσία. Μόνο ο θάνατος μπορεί ν’ αλλάξει τη σάρκα που τον εγκυμόνησε.

 

ΕΡΑΣΙΘΑΝΑΤΗ Η ΑΓΑΠΗ ΜΟΥ – Γ. ΕΞΟΔΟΣ   


ένα βαθύ, ανατολίτικο χαρακίρι, καμωμένο αργά, όπως παλιά με το καπέλο έκοβαν  στον αγέρα μια φέτα φεγγαριού, δείγμα υποταγής στη δυναστεία σου που κράτησε είκοσι δύο μέρες τώρα και τα πουλιά μού προβλέπουν πως θα συνεχιστεί ακόμα για πολύ. Ερασιθάνατη η αγάπη μου, ένας χαιρετισμός πολεμιστή, καμωμένος αργά και περήφανα καθώς ταιριάζει σε μια πράξη θανάτου.

 

Ξαναβρίσκω τα βήματά μου

μες στους διαδρόμους  του αλλοτινού σπιτιού·

αμετανόητα

μ’ αυτό τον τρόπο λιγοστεύω τη ζωή μου

εγώ που την αγάπη μου χρωστώ σε λάθη

-γυρίζουν και με βρίσκουν τη στιγμή που λέω

θα ωριμάσω επιτέλους, όπως το μίσος

όπως μια επανάσταση που καταλήγει

έστω όπου περισσότερο δεν ήθελε.

Ναι, την αγάπη μου χρωστώ σε λάθη

γιατί ακόμα απ’ τις δώδεκα  ψυχές μου

-απ’ τους δώδεκα διαδρόμους του αλλοτινού σπιτιού-

ακόμα, πιο πολύ, αυτή που με προδίδει αγαπώ!

 

Αύριο θα μ’ αναζητήσουν στο ίδιο κορμί

και θα με βρουν· οι ανόητοι

που δεν ξέρουν να δουν την αύξηση στα μάτια μου

θα με  βρουν και θα πιστέψουν

πως για το χθες το  ίδιο αιχμαλωτισμένη είμαι και σήμερα·

οι ανόητοι, που δεν μπορούν να ξεχωρίσουν

το ’να ξημέρωμα απ’ τ’ άλλο

και λένε να! η ιστορία αντιγράφεται.

Αύριο θα με αναζητήσουν στις ίδιες διαστάσεις

όμως εγώ θα έχω γλιστρήσει ένα χιλιοστό

έξω απ’ τον εαυτό μου

κι ελεύθερη θ’ αναπνέω μέσα του

τη μοναδική μου μοναξιά

και θα θλίβομαι

χωρίς συνενόχους.

Μόνη εγώ. 

 

Δ.  ΘΡΙΑΜΒΙΚΟ

(Love is not love which alters when it alteration finds or bends with the remover to remove – Σαίξπηρ, Σονέτο 116)


Αν κάποτε πεθάνω,

μην ακούσεις ποτέ πως τάχα «κείμαι  ενθάδε»

εσύ θα με βρεις στην αναπνοή του αγέρα

στο φευγαλέο παιδικό χαμόγελο

 

Αν κάποτε πεθάνω,

          μη διαβάσεις ποτέ τ’ όνομά μου σε πέτρα:

          εσύ θα ξέρεις να μ’ ακούσεις στον αχό της άνοιξης

          και στην επιμονή του ήχου της βροχής.

 

Αν κάποτε πεθάνω,

          μην πιστέψεις ποτέ πως η αγάπη μου τελείωσε:

          σκέψου πως θα σε περιμένει

σ’ άλλες αισθήσεις περιγράφοντας την ομορφιά σου

 

Θα σε πάρω

όταν νομίσεις πως κανείς δεν σε παραμονεύει πια

εγώ

με το πάθος της ασυμφιλίωτης αγάπης μου

θα σε κυκλώσω ξαφνικά

και θα σε πάρω

άφωνο και σαστισμένο

όταν πιστέψεις πως αλλού ξεχάστηκα

εγώ

με  την επιμονή της μνήμης μου

θα δέσω τα χέρια σου με τις  ίδιες τους χειρονομίες

και θα σε πάρω

να μαρτυρήσεις πόσο πολύ σ’ αγάπησα.

 

Τότε απ’ τους ανθρώπους θα αθωωθεί η σιωπή μου

[από τη συλλογή της Μαρίας Λαϊνά ΕΠΕΚΕΙΝΑ σύνθεση σε τέσσερα μέρη, Εκδόσεις Κέδρος 1970]

 

ΣΕ ΤΟΠΟ ΞΕΡΟ ΑΠΛΩΝΩ ΤΟΝ ΚΗΠΟ ΜΟΥ ΕΩΣ ΟΤΟΥ ΓΕΜΙΣΕΙ ΤΟ ΣΤΟΜΑ ΜΟΥ ΓΕΛΙΟ:  … Παρά τα βραβεία και τις διακρίσεις, ελπίζω ότι η Ποίηση θα συνεχίσει να με θεωρεί αντίπαλό της, όπως κι εγώ εκείνη, και οι δυο εν τέλει, θύματα του χρόνου, που εγώ, έστω παραστρατημένα απαισιόδοξη, πιστεύω ότι, ανέμελος αυτός, θα μας σαρώσει όλους. Αν έχω να προσθέσω κάτι, είναι αποσπάσματα από τις δέκα εντολές, που ισχύουν, νομίζω, και σαν παραινέσεις προς καταξιωμένους και επίδοξους ποιητές: Εγώ είμαι ο Κύριος και θεός σου… Μην έχεις άλλους Θεούς έξω από μένα… Μην επικαλεστείς άλλο όνομα Θεού επί ματαίω… Μην επιθυμήσεις άλλα αγαθά… [απόσπασμα από το οπισθόφυλλο της συγκεντρωτικής έκδοσης ποιημάτων της Μαρίας Λαϊνά: ΣΕ ΤΟΠΟ ΞΕΡΟ εκδόσεις Πατάκη 2015]

με εικόνα Λαϊνά σε τόπο  από τα ΦΩΤΟΔΕΝΔΡΑ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

ΘΑ ΠΕΣΟΥΝΕ ΟΙ ΝΥΧΤΕΣ ΑΠ’ ΤΑ ΔΕΝΔΡΑ

  (… εδώ που ψιθυρίζουνε γλυκά οι αύρες…) «Αχ, να μη σ’ έβλεπα καλύτερα παρά που μπαίνεις έτσι από τον τοίχο»!.. (Αλόη Σιδέρη)   ...

ΔΗΜΟΦΙΛΕΙΣ ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟΥ ΕΤΟΥΣ